გია დვალი 15 წელიწადზე მეტია, რაც აშშ-ში, საფრანგეთსა და იტალიაში მოღვაწეობს. მეცნიერი, რომელიც ქართული სამეცნიერო სკოლის ერთ-ერთი თვალსაჩინო წარმომადენელია, საქართველოსთან კავშირს არ წყვეტს და პერიოდულად ჩამოდის ხოლმე.
დვალი სტუდენტებს (და არა მარტო მათ) კოსმოლოგია-გრავიტაციაში და, საერთოდ, თანამედროვე ფიზიკაში არსებულ იმ პერსპექტივებზე უკითხავს ლექციებს, რომელიც მიზნად ისახავს თეორიული მოსაზრებების შესაბამისობას ჩვენს გარშემო არსებულ მოვლენებთან.
დღესდღეობით ითვლება მეცნიერულ ავტორიტეტად თეორიული ფიზიკის დარგში. ძირითადად მუშაობს ელემენტარული ნაწილაკების ფიზიკის განხრით. მონაწილეობას იღებს დიდი ადრონული კოლაიდერის ექსპერიმენტში.
როგორ შეიძლება დამტკიცდეს ეს ყველაფერი?
- ყველა თეორია ცდით უნდა დამტკიცდეს. ამიტომაც აშენდა ჟენევის ახლოს, მიწის ქვეშ 100 მ-ის სიღრმეზე ბირთვული კვლევების საერთაშორისო ცენტრი CERN. ამ 30 კმ რადიუსის კოლაიდერში ატომის უმცირეს ნაწილაკებს აჩქარებენ, უზარმაზარ ენერგიას ანიჭებენ, რომ ერთმანეთს დააჯახონ. შედეგად, გამოიყოფა ასევე უზარმაზარი ენერგია. ეს უდიდესი აფეთქება იქნება. მეცნიერები ამ პროცესს დააკვირდებიან და შესაძლოა, პასუხი გაეცეს კითხვებს, რომლებიც სამყაროს წარმოშობის ბევრ საიდუმლოს ახდის ფარდას, მათ შორის დამატებითი განზომილებების არსებობასაც. მსოფლიოს ფიზიკოსებს დიდი იმედი აქვთ ამ ექსპერიმენტისა.
იცით თუ არა, რომ პირველი აბსტრაქტული სურათი სწორედ ატომის გაყოფადობასთან იყო დაკავშირებული? თქვენ ვერც წარმოიდგენთ რა მსგავსებაა სურათსა და ვიდეოში ნანახ გამოსახულებას შორის, რომელსაც ელემენტარული ნაწილაკები ტოვებენ.თუ გაინტერესებს გადადი ამ გზავნილზე.
ფრაგმენტი გიას ინტერვიუდან-
გ.დ.:"მეცნიერების არსებობა ნებისმიერი ქვეყნისთვის თავმოყვარეობას ნიშნავს და არა მარტო ქვეყნისთვის - საზოგადოებისთვისაც. ნებისმიერ საზოგადოებაში, რომელიც თავს ცივილიზებული სამყაროს ნაწილად თვლის, მეცნიერების განვითარება აუცილებელია...
მეცნიერების სწავლება აუცილებელია მარტო იმისთვის კი არა, რომ მეცნიერი იყო; თავისთავად დისციპლინები, მაგალითად ფიზიკა, ადამიანს აჩვევენ ანალიტიკურ აზროვნებას, მიზან-შედეგობრივი კავშირების დანახვას. ამას გარდა, მოდელირების უნარს უქმნიან, რათა მოვლენებში შეძლოს მნიშვნელოვანის გამოცალკევება. ბოლოს და ბოლოს, ფიზიკა ადამიანს ინტელექტს უვითარებს...
სტუდენტებმა მაინცდამაინც იმიტომ კი არ უნდა ისწავლონ ფიზიკა, რომ ფიზიკოსები გამოვიდნენ, არამედ იმისთვის, რომ ინტელექტუალურები იყვნენ. მე, საერთოდ, ვერც წარმომიდგენია ფიზიკის არსწავლება. უცხოეთში ფიზიკის კურსს ვუკითხავ არა მარტო ფიზიკოსებს, არამედ იურისტებს, მედიკოსებს. ბევრისთვის ეს სავალდებულოა სწორედ იმისთვის, რომ აზროვნების უნარი კარგად ჰქონდეთ განვითარებული და ინტელექტუალები იყვნენ. სხვა დისციპლები აზროვნებას ვერ ავითარებენ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ადამიანს აზროვნების უნარი თანდაყოლილი უნდა ჰქონდეს."
გენიალური ადამიანის არაჩვეულებრივი ლექცია.ფიზიკასთან არანაირი კავშირი , რომ არ ჰქონდეს, ყოველ მოვლენას ისეთი სიტუაციური მოდელირებით ხსნიდა, რომ ყველასთვის გასაგები და საინტერესო იქნებოდა. ასევე ძალიან მომეწონა მისი ახსნა სიცოცხლის წარმოშობასთან დაკავშირებით:"...საიდან წარმოიშვა სიცოცხლე?მიახლოებული პასუხიც არ არსებობს, ის ეფუძნება რაღაც თეორიას, რომელიც ჩვენთვის არ არსებობს".
ახლახან დამტკიცდა, რომ თურმე სამყაროში მატერიის 95% უხილავია საუკეთესო ტელესკოპისთვისაც კი. ამ დაფარულ უხილავ მატერიას "ბნელი" უწოდეს. არის თუ არა იქ სიცოცხლე?
როგორ მოხდა, რომ ჩვენი არსებობისათვის აუცილებელი ყველა წინაპირობა(მაგ.გრავიტაცია ოდნავ ნაკლები ან მეტი რომ ყოფილიყო,სამყარო შესაბამისად ან გაიფანტებოდა, ან კოლაფსი დაემართებოდა;ბირთვული ძალები რამოდენიმე პროცენტით სუსტი რომ ყოფილიყო,არ იქნებოდა ქიმიური ელემენტების მრავალფეროვნება,არ იქნებოდა სიცოცხლე) უდიდესი სიზუსტიდ შესრულდა ჩვენ სამყაროში?შემთხვევითობაა ეს ყველაფერი?
როგორც ცნობილია, სიცოცხლის საწყისი წყალია და მისი ნიშნები ზოგიერთ პლანეტაზე მართლაც აღმოჩნდა - თუ უზენაესს სურდა, სხვაგანაც შეეძლო, შეექმნა სიცოცხლე.
ისე კი, ბევრი მეცნიერი ფიქრობს, რომ დედამიწა განსაკუთრებული ფენომენია და მხოლოდ ის აირჩია უზენაესმა სამყაროს გვირგვინის, ადამიანის შესაქმნელად.
ნახეთ ეს გზავნილი:სამყაროს ფარული განზომილებები
საინტერესო ფილმია:
11 comments:
neta rato ar wavedit batoni gia dvalis leqciazee?? ro wavikitxe vinanna mara mas im dges tqven ro gvitxarit wamodito ristvisacdlzian didi madloba tqven ro arasdros ar gaviwydebit irma maswavlebeltan ertad viyavit wasulebi muzeumshi da vegar davbrundit ukve gviani iyo iqidan chvne chvens inglisurebze da musikebze da ravici yvela ragacaze midioda tore dlzianac gvindoda
:)
eseigi kdie ra mindoda mekitxa am kacis leqciebi agar aris?? misi biograpie kidev ertxel wavikitxe da didi surviligamicda mis leqciaze movxxvde. tanac tu yvelastvis gasageb enaze xsnis damec gavigeb da codnas kidev shevidzen cotas didi siamovnebit daveswrebodi. gaitvaliswinet mas :*
exla vnaxe video romelic dlzian saintereso agmocnda... kvarkebi dlzian sainteresoa rammmebia :D eseigi tan rogor intrigulat damtavrda vdieo ro kvarkebis iqit sheileba kide rame agmoacinon mecnierebmao... :D gasaocaraia ise.... da es atomis shejaxebis dros es lamazi perebi kvarkebis sashvalebios ertmanettan shejaxebit ro warmoiqmneba ra lamazia. minda viyo iq saddac es xdeba da is uzarmazari danadgari vnaxo sadac atoms shlian da eset lamaz surat igeben es albat bizikurad sheudzlebelia... tu shesadzlebeli? vin icis?
p.s vnaxe kide rom 9 aprilamdesa batoni gias leqciebi da iqneb movaxerxot da wavidet?
me movusmine gia dvalis leqcias romelic sakmaod saintereso agmochnda.bevri ram iyo chemtvis gaugebari, magram bevri ram gavige chveni samyaros shesaxeb. gia dvalma martivi enit da magalitebit axsna bevri saintereso movlena. magalitad shav xvrelebze.turme chven galaktikastan aris shavi xvreli, magram giam dagvamshvida da agvixsna rom chven saprtxe ar gvemuqreba. ratom? daeswarit mis leqciebs 9 aprilamde dro gaqvt.zalian momewona, roca magalitshi or damkvirvebels dvalma mzia da zezva uwoda .
mec maintereseeebs dvalis lekciebiii dzaliaaan :P:)):)) dzaan magariaa :X:Xgamigia :)):))
siamovnebit wavidodi am leqciaze
am experimentze ragaceebi vicodi :)))) magram bevri gavige | magra mixaria qartvelebic rom monawileoben am saintereso proeqtshi
sgt masw zalian saintereso postia :)
es experimenti tu ar gamovida da raime xarvezma xelsawyoebi mwyobridan gamoiyvana sheizleba dedamiwa saertod mowydes gerzs da daigupos |||| magram isic zalian mainteresebs tu rogor sheiqmna dedamiwa |||| gariskva jobia cemi azrit :)
masw. otxshabats sagamos locvaze mivdiodi tore martla wavidodi miyvars egeti ragaceebi.... tan babua myavs dvali da rame da... :P:P:P:D:D:D:D ise geniosia eg kaci, rasac magan miagwia... yochag..kide tu ekneba leqcia shevecdebi aucileblad wavide... :):):)
mec mindoda wasvla mara ver movaxerxe
Post a Comment